- Szczegóły
- Kategoria: Biogramy
- Poprawiono: sobota, 10 października 2015, 12:21
- Tomasz
- Odsłony: 4429
Mosze Avigdor Amiel
(1883-1945)
grajewski rabin w latach 1913-1920
Niektóre źródła podają, że Rabin Mosze Avigdor Amiel urodził się w Lidzie, jednak „Żydowska Encyklopedia Rosji” (Moskwa, 1995) utrzymuje, że miało to miejsce w Porozowie. Mosze Amiel był ortodoksyjnym rabinem, autorem, oratorem i filozofem.
Do funkcji rabina przygotowywał się najpierw pod okiem ojca w jesziwie Telz (obecnie Telsiai na Litwie), a następnie w jesziwie wileńskiej pod okiem ówczesnych dwóch wielkich uczonych Talmudu: Rabim Chaim Soloveichik i Rabim Chaim Ozer Grodzinsky. Na rabina został wyświęcony w wieku 18 lat. W 1905 został wyznaczony rabinem w Święcianach, gdzie m.in. założył dużą jesziwę. W 1913 został Rabinem Grajewa, w którym piastował powierzoną mu funkcję do 1920 roku.
Stał się jednym z pierwszych rabinów, którzy popierali ruch Mizrachi i syjonizm. W 1920 został wybrany jako jeden z delegatów, by reprezentować Mizrachi Polski w Konwencji Świata Mizrachi w Amsterdamie. Tam zrobił tak duże wrażenie na żydowskiej społeczności, że powierzono mu funkcję rabina Antwerpii, jednej z największych i najbogatszych żydowskich społeczności ówczesnej Europy. Tam wprowadził m.in. system jesziw niższego stopnia dla dziewcząt i chłopców poprzez utworzenie żydowskiej Szkoły Dnia.
W związku z zaangażowaniem w ruch syjonistyczny w 1936 został głównym rabinem aszkenazyjskim Tel-Awiwu. Był założycielem Hehadash Hayishuv, pierwszej nowoczesnej jesziwy - szkoły średniej w Izraelu, którą po jego śmierci nazwano Jesziwą Amiela. Dużo mówił o przyszłym charakterze i prawnym systemie państwa żydowskiego w Palestynie. Pisał obszerne komentarze do Talmudu, Halachy i Midraszy, był autorem kazań i kilku książek, między nimi Rozjaśniają się dla Wieku Zakłopotania i Etyki i Legalności w żydowskim Prawie.
Zmarł 15 marca 1945 r.