Bronisław Kretowicz

(1881-????)

naczelnik Urzędu Skarbowego i radny Grajewa w okresie II RP

   Bronisław Kretowicz urodził się w Libawie, w której to ukończył również gimnazjum realne. W jego ostatnich klasach należał do uczniowskiego kółka niepodległościowego. Od 1905 pracował w Mitawie. Równocześnie był tam sekretarzem zarządu Katolickiego Towarzystwa Dobroczynności, przy którym zorganizował i przez 10 lat prowadził całkowicie społecznie bibliotekę i czytelnię polską.
   Od 1914 r. był jednym z założycieli i skarbnikiem mitawskiego oddziału PTPOW (Polskiego Towarzystwa Pomocy Ofiarom Wojny - za rozszyfrowanie skrótu dziękujemy Panu Kazimierzowi Rutkowskiemu). Od 1915 r. brał czynny udział w pomocy uchodźcom polskim w Tule jako członek zarządu, a następnie wiceprezes Komitetu Pomocy Ofiarom Wojny, tworząc uczelnie zawodowe i warsztaty rzemieślnicze, Roztaczał opiekę nad jeńcami wojskowymi i cywilnymi. Był członkiem Komisji Oświatowo-Kulturalnej, która zorganizowała 5 szkół i ochronki dla dzieci wygnańców.
   Propagował ideę odrodzenia niepodległości jako współpracownik „Dziennika Piotrogradzkiego”, „Głosu Polskiego”, „Echa Polskiego” i innych. Wygłosił szereg odczytów o treści propagandowo-patriotycznej oraz organizował obchody narodowe.
   W 1919 r. wrócił do kraju i objął urząd Naczelnika Urzędu Skarbowego w Grajewie (funkcję tę sprawował co najmniej do 1933 r.). Bronisław Kretowicz był jednym z czołowych działaczy grajewskiej inteligencji w okresie II Rzeczpospolitej. Był radnym miejskim (co najmniej w okresie 1929-1931). Był także jednym z 14 założycieli Spółdzielni „Pogranicze” w 1921 r., prezesem zarządu „Ogniska”, członkiem Zarządu Koła LOPP (1930 r.). Zasiadał w komisji rewizyjnej Komitetu Pomocy Ofiarom Powodzi w 1931 r. i komisji rewizyjnej grajewskiej OSP. Działał także w Macierzy Szkolnej, Powiatowej Radzie Szkolnej, Lidze Mocarstwowego Rozwoju Polski, Komitecie Przysposobienia Wojskowego i prezesował zarządowi Obwodowemu PCK. Był także założycielem i pierwszym prezesem “Strzelca” w Grajewie, później piastował jeszcze funkcję wiceprezesa. W latach 30-stych zasiadał w radzie powiatowej BBWR.
   Szczególnie bliska była mu problematyka narodowościowa Polaków poza granicami II RP, w związku z czym był mocno zaangażowany w działalność Koła Związku Obrony Kresów Zachodnich, którego był prezesem. W latach 1920-1921 podczas plebiscytów narodowościowych na Warmii i Mazurach oraz Śląsku był przewodniczącym Komitetu Plebiscytowego w Grajewie oraz Powiatowego Komitetu Obrony Państwa.
   Był również autorem szeregu opowiadań, które w większości były drukowane w drukarni Piórki w Grajewie: "Jezus Maria" (1922 r.), "Djabla wnęka" (1924 r.), "Wiatr od Polski" (1928r.), "O czem szumi Dewajtis" (1929 r.).
   Za swą działalność społeczną i pracę organizacyjną został w III 1928 r. odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi. Posiadał także: Medal „10-lecia”, Odznakę Honorową PCK IV klasy i Odznakę Obywatelskiego Komitetu Obrony Państwa z 1920 r.