Edward Rudnicki

(1886-????)

wicestarosta powiatu szczuczyńskiego w latach 1932-1939


   Urodził się 30 III 1886 r. w Pułtusku, jako syn Felicjana (zm. 1909 r.) i Konstancji z Modzelewskich. W rodzinnym mieście ukończył w 1903 r. 8-klasowe gimnazjum filologicznego. Następnie odbywał praktykę w aptece w Grójcu, a od X 1905 r. w aptece Nawrockiego na Pradze. W roku 1907 ukończył na Uniwersytecie Kazańskim w 1907 r. wykłady z chemii i botaniki i otrzymał stopień pełnomocnika aptekarskiego. Kolejną praktykę w zawodzie odbył w roku 1908 r. w aptece Jezierskiego w Warszawie. Po jej ukończeniu otrzymał tam posadę chemika, na której pracował do 1915 r. Od 1915 r. kontynuuje studia (kursy farmaceutyczne i 3 semestry medycyny) na Uniwersytecie Warszawskim.


   Równocześnie od 1905 r. angażował się na polu literackim w Pułtusku i Warszawie. Od 1914 r. pracował także jako kierownik literacki i redaktor wydawnictwa. „Potęga Przemysłu Handlu i Rolnictwa w Królestwie Polskim”. Był także instruktorem nauczania i zakładania kółek i szkółek wiejskich w pow. pułtuskim z ramienia TON.
   W V 1917 r. rozpoczął kurs administracji dla kandydatów na urzędników Państwa Polskiego, po którego ukończeniu w VIII 1917 r. zgłosił się z chęcią zatrudnienia w administracji. W XII tego samego roku otrzymał wezwanie do odbycia praktyki przygotowawczej w Ostrowi Mazowieckiej gub. Łomżyńskiej. Po jej ukończeniu od V 1918 r. pracował w wydziale komunalnym miejscowego magistratu.
Po odzyskaniu niepodległości od 1 XII 1918 r. został zatrudniony jako praktykant w Urzędzie Powiatowym w Ostrowi Maz., a po roku jako referent wydziału komunalnego i sekretarz sejmiku pow. ostrowskiego. W X 1926 r. zdał egzamin praktyczny dla urzędników administracji I kategorii i został przeniesiony na stanowisko referenta w Starostwie w Ostrołęce. W II 1929 r. wyznaczony został na zastępcę starosty powiatowego w Ostrołęce, którą to funkcje piastował przez trzy lata.
   W II 1932 r. decyzja władz nadrzędnych został przeniesiony na p.o. zastępcy starosty powiatowego w Grajewie, w miejsce dotychczasowego z-cy Jana Manieckiego przeniesionego do Urzędu Wojewódzkiego. Swoją nową funkcję w Grajewie objął oficjalnie w dniu 18 III 1932 r. Podstawę przeniesienia wyjaśnia pismo ówczesnego wojewody do Ministra Spraw wewnętrznych, w którym m.in. pisał: „Edward Rudnicki, z-ca starosty w Ostrołęce, jako zbytnio zżyty ze społeczeństwem miejscowem oraz ze względu na stosunki rodzinne i polityczne, nie może być pozostawiony nadal w Ostrołęce. Jednak będąc urzędnikiem rutynowanym, należycie obznajmionym w sprawach organizacyjnych i w przepisach prawnych przy znacznem zamiłowaniu do pracy społecznej będzie on mógł pracować z pożytkiem dla służby na innym terenie. Za odpowiednie miejsce służbowe dla niego uważam Grajewo. Dotychczasowego zaś z-cę starosty w Grajewie Jana Manieckiego jako nieposiadającego dostatecznych walorów społecznych i służbowych na z-cę starosty, proponuję przenieść do Urzędu Wojewódzkiego, gdzie zamierzam zużytkować go w wydziale administracyjnym.”
   W Grajewie pracował aż do wybuchu II wojny światowej, choć dopiero w X 1936 r. został mianowany oficjalnie wicestarostą. W 1939 r. wojewoda występował do władz nadrzędnych o jego przeniesienie z Grajewa. Najpierw w II na wicestarostę do Łomży, a następnie w VII 1939 r. na wicestarostę do Wysokiego Mazowieckiego. W obu przypadkach prośbę swoją uzasadniał podobnie. W II 1939 r. stwierdzał: „p. Rudnicki jest długoletnim zastępcą starosty i ostatnio pełni funkcje wicestarosty powiatowego w Grajewie od 18 III 1932 r. Posiada on dobre kwalifikacje służbowe, wykazując należytą znajomość obowiązujących przepisów oraz duże wyrobienie i doświadczenie życiowe i administracyjne. Pewne zmniejszenie energii i zainteresowań, jakie zauważa się w jego pracy, należy przypisać prawie 7-letniemu urzędowaniu w powiecie o mniejszej skali zagadnień społecznych i administracyjnych. Przeniesienie Rudnickiego do większego powiatu, jakim jest łomżyński, uważam zatem za wskazane w interesie służby, gdzie praca jego będzie mogła być lepiej wykorzystana.” Z kolei w VII pisał: „na skutek pozostawania wicestarosty Rudnickiego w Grajewie od 7 lat wytworzyła się wokół niego atmosfera zadomowienia i zażyłości stosunków towarzyskich ze szkodą dla służby, uważam przeto jego przeniesienie za konieczne, tym bardziej, że stosunki w powiecie szczuczyńskim, jako granicznym, wymagają od urzędnika na tym stanowisku większej ruchliwości i wyższych zalet służbowych.” Niestety w obu przypadkach decyzją władz nadrzędnych pozostał na stanowisku w Grajewie. Wspominaną zażyłość i pewne „zasiedzenie” na zajmowanym stanowisku potwierdza także opinia służbowa z VII 1939 r., w której ówczesny starosta szczuczyński Sardecki stwierdzał m.in.: „nieco spoufalony z urzędnikami, w razie mojej nieobecności nie daje gwarancji zapewnienia ciągłości w urzędowaniu” oraz „Przydatność na stanowisku wice starosty szczuczyńskiego poniżej przeciętnej, ponieważ od wielu lat opanowany jest myślą uzyskania stanowiska starosty, co głównie przeszkadza mu w należytym pełnieniu obowiązków.”
  
W okresie okupacji niemieckiej prowadził sklep w Warszawie. Był zaangażowany w działalność podziemną jako kolporter prasy konspiracyjnej, a także dostawca broni. Poszukiwany przez Niemców ukrywał się od końca 1943 r. do wiosny 1944 r. w okolicach Warszawy. 20 VIII 1945 r. otrzymał skierowanie MAP do dyspozycji Pełnomocnika Rządu RP na Okręg Mazurski. Mianowany decyzją Pełnomocnika Rządu RP 30 VIII 1945 r. tymczasowym wicestarostą pasłęckim. Członek PPR (od 24 IX 1945 r.).
   Wybrany 30 X 1946 r. na przewodniczącego PRN w Pasłęku, otrzymał urlop bezpłatny na czas pełnienia obowiązków (1 XI 1946 – 31 III 1947). 1 IV 1947 r. powrócił na stanowisko wicestarosty. Decyzją wojewody olsztyńskiego z 21 VII 1947 r. zawieszony w czynnościach służbowych. Aresztowany przez władze bezpieczeństwa 27 VII 1947 r. Zgodnie z poleceniem MZO, wyrażonym w piśmie z 7 VIII 1947 r., odwołany ze stanowiska wicestarosty decyzją wojewody olsztyńskiego z dniem 31 VIII 1947 r.

   Od 2 X 1909 r. był żonaty z Janiną z Janowskich (ur. 1888 r. w Częstochowie), z którą miał trzech synów: Edwarda Arkadiusza (ur. 9 IX 1911 r.), Ryszarda Włodzimierza (ur. 23 IV 1913 r.) i Wacława Mieczysława (ur. 12 X 1915 r.).