Władysław Goliczewski

(1900-1945)

nauczyciel szkoły w Mieruciach, członek POW, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej

   Władysław Goliczewski, s. Antoniego i Franciszki z Poniatowskich, ur. 22 I 1900 r. w Grajewie. Pochodził z wielodzietnej rodziny, gdyż w sumie posiadał 4 braci i 2 siostry. W 1913 r. ukończył 5-klasową szkołę powszechną i przygotowywał się prywatnie do V klasy gimnazjalnej, do której został przyjęty w 1914 r. Niestety wybuch I wojny światowej przerwał jego naukę. W 1916 r. ukończył kursy pedagogiczne w Szczuczynie Białostockim i otrzymał posadę nauczyciela szkoły powszechnej w Mieruciach.
   W początkach 1917 r. nawiązał łączność z POW i rozpoczął działalność konspiracyjną w jej szeregach, przyjmując ps. „Polan”. Jak sam wspominał: prowadzę ze starszą młodzieżą w m. Mierucie, Konopki, Cyprki pogadanki na tle patriotycznym oraz nocami ćwiczenia wojskowe z zakresu służby patrolu i placówki, służbę kuriera i wywiadowcy, pogadanki wieczorowe o karabinie i sposobie jego użycia. W drugiej połowie 1918 r. rozpoczynam prace kuriera pomiędzy Łomżą i Suwałkami. Przewożę odezwy, raporty, pieniądze i broń. Rozlepiam nocami proklamacje po ulicach m. Grajewa do obywateli grajewskich i odpowiednie odezwy do żołnierzy niemieckich. Rozwożę takowe po okolicznych wioskach, prowadzę nadal pogadanki antyniemieckie i werbuję nowych członków do POW.
   W listopadzie 1918 r. wziął udział w rozbrajaniu Niemców, a następnie wstąpił w szeregi 33. pp w Łomży. W 1919r. odbył kurs szkoły podoficerskiej, został dowódcą II plutonu 1. kompanii i od sierpnia 1919 r. brał udział w walkach na froncie wojny polsko-bolszewickiej. Walczył na froncie poleskim i w północno-wschodniej Białorusi. W styczniu 1920 r. trafił do niewoli sowieckiej, z której po miesiącu udało mu się uciec. Powrócił w szeregi macierzystego 33. pp. W lipcu 1920 r. Podczas walk nad Dźwiną został ranny, co zakończyło jego działalność frontową. Swoje przeżycia z okresu walk w wojnie polsko-bolszewickiej opisał w wydanych w 1934 r. wspomnieniach pt. „Walecznych tysiąc”.
   Po wojnie nadal pełnił służbę w stopniu podoficera w szeregach 33. pp. W sierpniu 1921 r. awansował do stopnia chorążego. W 1922 r. ukończył Szkołę Podoficerów Zawodowych Piechoty w Chełmnie. W pułku pełnił funkcje oficerskie na stanowisku d-cy plutonu strzeleckiego.
   Dnia 21 XI 1926 r. przeniesiony został z 33. Pułku Piechoty do 30. Pułku Strzelców Kaniowskich na warszawskiej Cytadeli, w którym to służył aż do wybuchu II wojny światowej. Sumiennie pełniona służba zaowocowała nadaniem mu Brązowego Krzyża Zasługi na polu wyszkolenia wojskowego. We wniosku do niego stwierdzono: Dzięki wybitnej pracowitości i dużym zdolnościom instruktorskim na stanowiskach linjowych kładzie bardzo duże zasługi na polu wyszkolenia. W pracy swej ideowej dzięki czemu szkoląc kilka roczników rekrutów, wychowuje ich również na świadomych swych obowiązków obywateli. W pracy tak wyróżnia się ponad ogólny poziom, że niejednokrotnie otrzymuje pochwały między innemi pochwałę 18 DP. Podawany kilka razy na podporucznika. Na odznaczenie wybitnie zasługuje.
   Wraz z 30. psK wziął udział w kampanii wrześniowej 1939 r. na stanowisku dowódcy plutonu. W okresie okupacji sowieckiej wywieziony na Syberię, skąd trafił do Armii gen. Andersa, z którą przeszedł cały szlak bojowy. Zmarł w grudniu 1945 r. w Wielkiej Brytanii, nie doczekawszy powrotu do rodziny.
   Od 27 X 1934 r. był żonaty ze Stanisławą Henryką Trubecką, z którą miał dwie córki: Marię (ur. 1937 r.) i Barbarę, której nigdy nie widział (ur. 1940 r.).

Odznaczenia:
2x Krzyż Walecznych - za wojnę polsko-bolszewicką (1920) i kampanię wrześniową 1939 r. (1939), Medal Niepodległości (1933), Brązowy Krzyż Zasługi (1932), Medal pamiątkowy za wojnę 1918-1921 (1928), Medal 10-lecia (1928), Odznaka frontu Litewsko - Białoruskiego, Krzyż rozbrojenia i wypędzenia Niemców, Odznaki pamiątkowe 33. pp i 30. psK.

Wykorzystane materiały:
CAW – Ap. 10177, KZ 29-276, MN 23.12.1933 r., KW 132/W-1182, Walecznych tysiąc, Warszawa 1934, Materiały rodzinne.

Dokumenty i zdjęcia pochodzą ze zbiorów rodzinnych córki Marii.