Mieczysław Syska

(1898-????)

starosta powiatu szczuczyńskiego w latach 1931-1932


   Urodził się 10 kwietnia 1898 r. w Łodzi, jako najstarszy z trzech synów robotnika włókienniczego Walentego i Marianny Krakowskiej. W rodzinnym mieście w 1910 r. skończył szkołę początkową i wstąpił do gimnazjum państwowego, w którym ukończył 4 klasy. Po wybuchu I wojny światowej został przyjęty do progimnazjum Radwańskiego, ale już od 1916 r. uczęszczał do Gimnazjum Filologicznego Witanowskiej i tam w 1918 r. zdał maturę z ogólnym wynikiem bardzo dobrym. W tym samym roku zapisał się na Wydział Prawa Uniwersytetu Warszawskiego.

   Ówczesna robotnicza Łódź wpłynęła niewątpliwie na jego wychowanie w duchu patriotycznym. W latach 1917–1918 jako uczeń 7 i 8 klasy gimnazjum był naczelnikiem gniazda „Sokoła” na Bałutach – w dzielnicy robotniczej Łodzi. Zaś 11 listopada 1918 r. już jako student Uniwersytetu Warszawskiego bierze aktywny udział w rozbrajaniu Niemców w Warszawie, a następnie wstąpił w szeregi 3. pułku ułanów.
   Wraz z pułkiem w grudniu 1918 r. wyjechał na front, najpierw w rejon Lwowa w ramach Grupy gen. Romera i bryg. Berbeckiego, a następnie w rejon Pińska na front bolszewicki. Od czerwca do grudnia 1920 r. z ogólna oceną bardzo dobrą kończy trzymiesięczny kurs podchorążych w Oficerskiej Szkole Jazdy w Grudziądzu, po którym wraca w szeregi macierzystego pułku. W okresie służby awansował na kolejne stopnie hierarchii wojskowej aż do podchorążego włącznie (w grudniu 1920 r.). 5 stycznia 1921 r. zostaje bezterminowo urlopowany, a następnie przeniesiony do rezerwy. Już w rezerwie dnia 1 sierpnia 1925 r. został awansowany do stopnia podporucznika ze starszeństwem 1 lipca 1925. Odbywał też szereg ćwiczeń wojskowych m.in. w 3. pułku (w maju i czerwcu 1928 r.) w Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu (lipiec–sierpień 1931 r. kurs dowódców plutonów konnego zwiadu), czy w 11. pp (sierpień 1931 – praktyka).
   Po wyjściu z wojska rozpoczął pracę w administracji państwowej jako kierownik Urzędu Pośrednictwa Pracy i Opieki nad Uchodźcami w Łodzi (październik 1922 r. – czerwiec 1927 r.). Równocześnie kontynuował studia na wydziale prawa UW, które ukończył w 1926 r. Po studiach od czerwca 1927 r. pracował w Urzędzie Wojewódzkim w Łodzi jako kierownik wydziału powiatowego i radca wojewódzki. 13 lutego 1930 r. został przeniesiony do Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku najpierw na stanowisko radcy, a następnie kierownika Wydziału Bezpieczeństwa Publicznego, na którym pozostawał do połowy grudnia 1931 r. Od 16 grudnia 1931 r. do 27 września 1932 r. pełnił funkcję starosty powiatu szczuczyńskiego w Grajewie. Następnie od września 1932 r. do początków 1936 r. był jeszcze starostą w Łomży. Jako jedyna z osób piastujących funkcję starosty szczuczyńskiego awansował do władz szczebla wyższego, pełniąc w 1936 r. m.in. obowiązki wicewojewody białostockiego. Po zwolnieniu z funkcji w Urzędzie Województwa Białostockiego pierwotnie otrzymał nominację na stanowisko starosty morskiego w Wejherowie, którą jednak po kilku dniach cofnięto i mianowano go wicewojewodą woj. lwowskiego. W obu przypadkach funkcje wicewojewody piastował dość krótko. Już od 22 lipca 1936 r. mianowany został starostą powiatu tarnowskiego, na którym to stanowisku zastał go wybuch II wojny światowej.
   W opiniach służbowych, szczególnie w końcu lat trzydziestych poza pozytywnymi cechami charakteru, takimi jak obowiązkowość, wytrwałość, dokładność i systematyczność, czy duże zdolności organizacyjne, podkreślano także małą umiejętność współpracy i zrażanie sobie współpracowników oraz przeciętną lojalność służbową, która objawiała się zaskakiwaniem przełożonych pociągnięciami, które nie zawsze były po ich myśli polityce. W tym ostatnim przypadku być może wpływ miało na to doświadczenie i nawyki nabyte podczas piastowania funkcji wicewojewody.
   Po wybuchu kampanii wrześniowej w 1939 r. przedostał się na Węgry, gdzie został internowany w obozie uchodźców polskich, w którym przebywał do czerwca 1945 r. W lipcu 1945 r. powrócił do kraju. Od października 1945 r. do sierpnia 1946 r. pracował w biurze mobilizacji sił roboczych przemysłu włókienniczego w Jeleniej Górze. Następnie zajmował stanowisko dyrektora Fabryki Przemysłu Lniarskiego „Orzeł” w Mysłakowicach na Śląsku.
   Od 1947 r. był członkiem PPR, a następnie PZPR, ale jak określono w aktach komisji weryfikacyjnej z listopada 1949 r. był wrogo ustosunkowany do obecnego ustroju. 16 marca 1951 r. został skazany wyrokiem Sądu Wojewódzkiego we Wrocławiu na karę 1,5 roku więzienia oraz utratę praw publicznych i obywatelskich praw honorowych na 2 lata.
   Dalsze losy nie są znane.

   Był żonaty z Ireną Berłowską (ur. 1900 r.), z którą i miał troje dzieci: córkę Alinę Barbarę (ur. 1926 r.) i synów: Janusza Zbigniewa (ur. 1929 r.) oraz Jerzego (ur. 1936 r.).

   Posiadał odznaczenia: Odznaka „Orlęta” (1919 r.), Medal Dziesięciolecia Odzyskania Niepodległości (1928 r.), Srebrny Krzyż Zasługi (1929 r.), Złoty Krzyż Zasługi (1931 r.), Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1935 r.)

Wykorzystane materiały: CAW, Mieczysław Syska – Ap. 2648; TAP 425/56/686; AAN, MSW, Dopływ sygn. 837 – Listy kwalifikacyjne i przebiegu służby urzędników, Listy kwalifikacyjne Mieczysław Syska, k. 171–175, Dopływ sygn. 964 - Mieczysław Syska; APB, UWB, sygn. 21 - Spis urzędników i funkcjonariuszy niższych władz administracji ogólnej województwa białostockiego według stanu z dnia 31 XII 1930 r. i 31 XII 1931 r., sygn. 5 – Protokół Zjazdu starostów woj. Białostockiego z dnia 3 I 1934 r., "Rocznik Oficerski Rezerw", Warszawa 1934; "Dziennik Urzędowy Województwa Białostockiego", nr 1 z 23.01.1932, nr 12 z 24.10.1932; „Przegląd Łomżyński”, nr 13 z 27.03.1932, nr 43 z 23.10.1933.