Gracjan Fijałkowski
(1912-1984)
oficer 9 psk w latach 1934-1939
Ur. 21 X 1912 r. w Bobrownikach (pow. Lipno) jako Syn Adolfa i Władysławy Olejniczak. Absolwent Szkoły Powszechnej i Gimnazjum Humanistycznego w Rypinie, w którym to w 1931 r. zdaje egzamin dojrzałości. W roku 1934 ukończył Szkołę Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu i został przydzielony do 9 psk w Grajewie. W pułku pełnił kolejno funkcje dowódcy plutonu liniowego (1934-1935), plutonu ckm (1936-1938) i plutonu łączności (III - VIII 1939). W trakcie ukończył również kurs oficerów łączności w CWŁącz. w Zegrzu (IX 1938 - III 1939).
Opinie z karty kwalifikacyjnej z 1937 r.
Inteligentny umysł, charakter szczery i otwarty. Bardzo koleżeński i powszechnie lubiany. Towarzysko obyty.
Zupełnie dobry instruktor, nabiera coraz większą rutynę. Pracując z wielkim zapałem poważnie traktuje swoje powołanie; stał się bardzo wartościowym oficerem.
Nadaje się bardzo dobrze na dowódcę plutonu szwadronu liniowego i szwadronu ckm. W przyszłości powinien próbować zdać do W.S.W.
Wartościowy i bardzo dobry oficer.
W końcu VIII 1939 r. odesłany do O/Z na stanowisko d-cy plutonu w 103 pszwol., pełniąc równocześnie funkcję szefa łączności Rez. BK „Wołkowysk”. 24 IX internowany na Litwie, złapany podczas ucieczki i po miesięcznym pobycie w więzieniu wojskowym w Kownie przeniesiony do obozu dla internowanych w Kalwarii Suwalskiej. W VI 1940 ucieka, trafia do Wilna, a następnie przez zieloną granicę do Suwałk i z końcem 1940 r. do Warszawy. Latem 1941 r. przerzucony na teren powiatu biłgorajskiego, skąd pod koniec roku wyjechał do Klimontowa Sandomierskiego. Od XII 1941 r. działa w ZWZ, a następnie AK - ps. „Bojar” i „Żegota”, pełniąc funkcję oficera łączności. W nocy 9/10 VII 1943 aresztowany we wsi Andruszkowice k/Sandomierza. Po przesłuchaniach zesłany do obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu (nr obozowy 137632), następnie więzień obozów Natzweiler, Dautmergen, Balingen i Speichingen, Ucieka z marszu śmierci w IV 1945 roku. Bierze udział w końcowych walkach II w.św. w szeregach armii francuskiej.
Po zakończeniu wojny mianowany komendantem obozu niemieckich jeńców wojennych w Biberach. Wiosną 1947 wraz z żoną powraca do Polski. Mieszkał i pracował w Gliwicach, Krośnie Mazurskim i Miłakowie (główny księgowy młynów), Pasłęku (kierownik działu w PSS, w latach 1950-53 również nauczyciel j. polskiego w LO, od 1955 gł. księgowy Zespołu Ogrodniczego PGR, od 1956 prezes Spółdzielni Pracy „Jutrzenka”), Koszalinie (od 1957 kierownik oddziału redakcji „Słowa Powszechnego”, od 1965 kierownik biura Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich, skąd w 1973 r. przechodzi na emeryturę). Działał również społecznie w WRN, ZBoWiD, Stow. Dziennikarzy Polskich, Zw. Literatów Polskich.
Zmarł 24 XII 1984 r. w Koszalinie. Pochowany na cmentarzu komunalnym w kwaterze RXX.
Był autorem wielu publikacji: „Morze szumi jak dawniej” (1961), „Pieśń Swantibora” (1964), „Powilcze” (1971), „Legendy koszalińskiego grodu” (1972), „Legendy znad drawskich jezior” (1974), „Obóz jeniecki w Czarnem” (1975), „Legendy ze słowińskiej checzy” (1976), „Wróżba Swantewita” (1977), „Losy jeńców wojennych na Pomorzu Zachodnim i Meklemburgii 1939-1945” (1979), „Mury Drahimia” (1982), „Powrót z tamtego brzegu” (1984), „Święty Otton z Bambergu” (1985), „Szczęście pod jaskółczym gniazdem” (1986).
Przy opracowywaniu biogramu wykorzystano materiały przekazane przez córkę Annę Bojar-Fijałkowską.