Stanisława Skrodzka

(1922-2012)

członek AK, uczestniczka bitwy 9 psk AK na Grzędach

  Ur. 8 V 1922 r. w Chojnówku. W okresie „pierwszej” okupacji sowieckiej organizatorka i aktywna działaczka młodzieżowej organizacji niepodległościowej MGG (Młodzież Gimnazjum Grajewskiego) w Grajewie. Aresztowana i osadzona w więzieniu w Łomży, skąd wychodzi po wybuchu wojny niemiecko – radzieckiej w czerwcu 1941 r.

   Po powrocie do Grajewa, wstępuje w lipcu 1941 r. w szeregi AK na placówce Bogusze i zostaje przydzielona do Sztabu Obwodu, przyjmując ps. "Krzysztof". Zorganizowała sprawną sieć kurierską i kolportażową na terenie Obwodu. Od 1942 r. była szefem Wojskowej Służby Kobiet Obwodu Grajewo, a w okresie Akcji „Burza” została dowódcą drużyny sanitarnej w spieszonym 9. psk AK. Uczestniczyła w ostatniej bitwie pułku z Niemcami na Osowych Grzędach 8 IX 1944 r. Po bitwie wraz z większością oddziału przeszła linię frontu na Biebrzy i dostała się do Białegostoku.
   W Białymstoku nawiązała kontakt z Dowództwem Okręgu i rozpoczęła pracę w Organizacji Pomoc Żołnierzom, w ramach której pomagała żołnierzom 9. psk AK w ucieczkach z 6. Zapasowego Batalionu Piechoty w Dojlidach. Aresztowana i przesłuchiwana przez NKWD, a następnie wywieziona do łagru na Syberię, skąd powraca do kraju z końcem 1947 r.
   Wieloletni pracownik Instytutu Anglistyki UW, założycielka i kierownik Zakładu Kultury Krajów Anglosaskich, wychowawca wielu pokoleń studentów. Po mężu Kumor.
   Zmarła 11 VI 2012 r.

Odznaczona m.in.: Orderem VM 5 klasy; 2-krotnie Krzyżem Walecznych, Złotym, Srebrnym i Brązowym Krzyżem Zasługi z Mieczami oraz została awansowana do stopnia majora w stanie spoczynku.