Stanisław Śliwiński

(1886-1966)

rzeźnik i masarz w Grajewie w okresie II RP

   Choć znaczna część mojej rodziny pochodzi z Warszawy to losy sprawiły, że Grajewo wpisało się w historię mojej rodziny.
   Mój pradziadek Stanisław Śliwiński senior urodził się w Warszawie 27 września 1886 roku. Zaczął pracować w wieku 16 lat w fabryce szelek i taśm gumowych Adolfa Fabiana przy Karolkowej 10. Tam zetkną się z ruchem robotniczym i socjalistycznym. Zaczął aktywnie działać, lecz nie wiem z jakim ruchem była związana ta działalność - czy to był PPS czy SDKPiL. Z tego powodu po jakimś czasie był zwolniony przez właściciela i został aresztowany na parę tygodni odsiadując w Ratuszu i Pawiaku.

   Od 1905 roku pracował w Tramwajach Warszawskich i nadal był związany ruchem robotniczym. Po zabójstwie (1908) jednego z urzędników (inż. Majewski) został aresztowany wraz z siedemnastoma  innymi  osobami w 1909 roku i osadzony przez 5 miesięcy w forcie Aleksiejewa (Traugutta) a następnie zesłany do więzienia (dawny Klasztor Franciszkanów) w Orszy (obecna Białoruś). Po powrocie do Warszawy zatrudnił się w fabryce taśm gumowych Bialera przy Marszałkowskiej. W 1909 roku, gdy do Warszawy miał przyjechać Car Mikołaj został profilaktycznie aresztowany. Przesiedział jak to dziadek nazywał w cyrkułach i następnie został wywieziony do Brześcia na kolejne 6 tygodni.  W 1910 był parokrotnie zatrzymywany przez "Achranę Carską". Z tego powodu musiał musiał zmienić "klimaty". 
   W tym samym roku znajomi (poprzednio określano ich towarzyszami) załatwili mu pracę w fabryce taśm gumowych u Hepnera w Grajewie dawna gubernia Łomżyńska. W czasie przed aresztowaniami zmajstrował dziecko (mojego dziadka Stanisława Śliwińskiego juniora) z Władysławą z Jakubowskich. Jednakże za Stanisławem seniorem do Grajewa podążyła jej starsza siostra Maria. W konsekwencji Stanisław senior ożenił się z Marią, a Władysława została w Warszawie jako panna z dzieckiem. Ze związku z Marią urodził się chłopiec (nie znam imienia). Niedługo zmarł z powodu rozszczepu ciemiączka. Po śmieci niemowlaka więcej dzieci nie mieli.
   Z powodów rodzinnych Władysława oddała syna Stanisława Śliwińskiego juniora na wychowanie rodzonemu ojcu, aby wraz z żoną (jej rodzoną siostrą) go wychowywali. Wkrótce przybyła I Wojna i wszystko wskazuje, że zmiana środowiska, miejsca i założenie rodziny spowodowało, że pradziadkowi zapędy proletariackie wywietrzały z głowy. Od 1917 roku zajął się własnym biznesem. Być może już wcześniej w czasie I Wojny? Wiem że do 1939 roku miał swój zakład i sklep mięsno-masarski (niektórzy mówili że były 3 sklepy). Żona Maria zmarła na początku lat pięćdziesiątych. Jest pochowana na miejscowym cmentarzu.

   Mój dziadek Stanisław junior mieszkał i uczył się w Grajewie do 1927 roku. Należał do drużyny harcerskiej i do organizacji strzelców. Moja mama jako dziecko przyjechała do Grajewa na wakacje 1938 roku. Następnie w sierpniu 1939 i tam ją zastała II Wojna.  Z powodu niepewnych czasów a później z tego co było w Warszawie została ze swoimi dziadkami do końca wojny. Grajewo opuściła w czerwcu 1945 roku.

   Tu muszę przerwać historię gdyż losy mojej rodziny związane z Grajewem z czasów 1910 - 1937 nie są mi do końca znane.

   Nie wiem czy za bardzo nie będę wchodzić w szczegóły danych o mojej rodzinie. Osobę postronną mogą trochę nudzić. Ale może nadarzy się okazja, aby w przyszłości było do czegoś pomocne.

Przedstawiam osoby o których przekazuję oraz zbieram informacje:
Pradziadek: Stanisław Śliwiński senior ur. 1886-09-27 Warszawa - zm. 1966-05-07 Warszawa;
Jego żona: Maryanna (Maria) Śliwińska z domu Jakubowska ur. 1883-08-10 Warszawa? - zm. 1950-02-07 Grajewo (cm. II-30-1);
Dziadek: Stanisław Henryk Śliwiński Junior ur. 1909-08-26 Warszawa - zm. 1987-12-01 Warszawa;
Mama: Elżbieta Janyst z domu Śliwińska ur. 1934-04-05 Warszawa - zm. 2013-12-28 Warszawa.

Zbigniew Janyst

Uzupełnienia:
- Stanisław Śliwiński był w 1921 r. jednym z założycieli spółki "Pogranicze Polska Handlowa Spółka z o.o."
- Sklep rzeźniczo-masarski St. Śliwiński prowadził na ul. Szczuczyńskiej 21 co najmniej od 1919 r.
- Rodzina Staniaława Śliwińskiego mieszkała w domu Państwa Kowalewskich na ul. Konopskiej.