Młodzieżowego Centrum Kultury przy Związku Socjalistycznej Młodzieży Polskiej w Grajewie
oprac. Maciej Grabowski
W okresie Polski Ludowej jedną z kwestii, której działalność poświęcały poszczególne stowarzyszenia, byłą młodzież. Także w Grajewie funkcjonowały takie organizacje. Jedną z nich był Związek Socjalistycznej Młodzieży Polskiej. Działało przy nim Młodzieżowe Centrum Kultury. Ostatnie z wymienionych zaczęło funkcjonować na mocy umowy z dnia 3 kwietnia 1986 r. Pod dokumentem tym znalazły się podpisy prezesa zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej Jana Olszewskiego, zastępcy prezesa – Wacława Kuczyńskiego, przewodniczącego Zarządu Wojewódzkiego Związku Socjalistycznej Młodzieży Polskiej w Łomży Józefa Mierzejewskiego oraz Tadeusza Godlewskiego, radcy prawnego Spółdzielni.
Z treści umowy z 3 kwietnia 1986 r. wiadomo, że pomieszczenie MCK mieściło się w bloku na Os. Waltera Nr 9. Niektóre z paragrafów wspomnianej umowy w pierwotnej treści zostało wykreślonych lub uległy zmianie. Pomieszczenie na czas nieokreślony udostępniła Spółdzielnia Mieszkaniowa. Zarząd Wojewódzki zobowiązał się, że stworzy MCK, „którego zadaniem będzie prowadzenie działalności społeczno-wychowawczej i kulturalno-oświatowej na terenie osiedli”. W umowie rozszerzono grupę osób, którym zamierzano udostępnić lokal. Przywilej ten przysługiwał również osobom, które nie były członkami ZSMP.
Spółdzielnia Mieszkaniowa pokrywała część kosztów działalności MCK. Był to m. in. opłaty za energię elektryczną, energię cieplną oraz wodę i amortyzację budynku. Ponadto instytucję tę zobowiązano do umożliwienia transportu do obsługi imprez społeczno-wychowawczych i kulturalno-oświatowych, organizowanych poza terenem miasta Grajewo.
Zarząd Spółdzielni przekonano do przekazania w bezpłatne użytkowanie sprzętu muzycznego, radiofonicznego i telewizyjnego. W początkowym (adaptacyjnym) okresie Spółdzielnia zapewniła meble biurowe i fachową pomoc „w wykonywaniu adaptacji pomieszczeń MCK ZSMP”.
Zmiany, dokonywane w następnych latach w pomieszczeniach, były dozwolone pod warunkiem uzyskania zgody Spółdzielni Mieszkaniowej. MCK ZSMP musiało również składać do 15 stycznia każdego roku sprawozdanie ze swojej działalności z rozliczeniem finansowym. Należało też składać plan z preliminarzem wydatków na rok następny.
Gdy zaistniała potrzeba, MCK każdorazowo udostępniło lokal spółdzielni po wcześniejszym uzgodnieniu terminu z kierownictwem Centrum.
Ewentualne kwestie sporne pomiędzy MCK i Spółdzielnią Mieszkaniową mieli rozstrzygać przedstawiciele Spółdzielni w Grajewie oraz Zarząd Wojewódzki ZSMP w Łomży.
Dnia 12 lipca 1988 r. budynek został przejęty przez Wydział Kultury, Kultury Fizycznej i Turystyki Urzędu Miasta i Gminy. Problemowi temu poświecone było specjalne spotkanie w budynku magistratu. Zachował się z niego protokół. Z jego treści wiadomo, że obecni byli wówczas:
- Józef Pałka, dyrektor Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu Wojewódzkiego w Łomży,
- Roman Engler, przewodniczący Zarządu Wojewódzkiego Związku Socjalistycznej Młodzieży Polskiej w Łomży,
- Józef Kulik, naczelnik Miasta i Gminy w Grajewie,
- Emil Włodkowski, prezes Spółdzielni Mieszkaniowej w Grajewie,
- Antoni Czajkowski, dyrektor Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia w Grajewie,
- Augustyn Sulewski, prezes Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Grajewskiej,
- Teresa Polakowska, dyrektor Miejsko-Gminnego Domu Kultury w Grajewie,
- Krzysztof Ławski, przewodniczący Zarządu Miejsko-Gminnego ZSMP w Grajewie,
- Marek Matejewski, dyrektor MCK w Grajewie,
- Emilia Rykiel, inspektor Wydziału KKKFiT UMiG w Grajewie.
Protokół sporządzała ostatnia z wymienionych osób. Roman Engler zapoznał zebranych z sytuacją finansową i przedłożył propozycję przejęcie MCK.
Podczas dyskusji powiedziano kilka propozycji, które w protokole zostały wypunktowane:
1. Telewizor z magnetowidem staną się „ewidencyjną własnością” ZSMP. Jednocześnie zastrzeżono, że będą „użytkowane na dotychczasowej powierzchni MCK, a w przypadkach podyktowanych względami organizacyjnymi użytkowany przez instancję ZSMP”.
2. Meble, sprzęt fotograficzny, muzyczny i gospodarczy stanie się własnością Miejsko-Gminnego Domu Kultury w Grajewie na podstawie protokołu przekazania i przejęcia. W tym celu powołano komisję inwentaryzacyjną. Składała się ona z przedstawicieli MG-DK, MCK, SML-W, UMiG. Ustalono, że przekazanie przedmiotów nastąpi w dniach 20-31 sierpnia 1988 r.
3. Warunki wykorzystania powierzchni MCK miały nie ulec zmianie.
4. Począwszy od 15 września 1988 r. M-GDK, ZSMP, PSM I stopnia i SMLW zamierzano ustalić kierunki wspólnej działalności poświęconej MCK.
5. Etat w MCK miał powstać do 31 sierpnia 1988 r. decyzją Romana Englera. Z przejęciem centrum przez M-GDK planowano zatrudnić jedną osobę.
6. Zarząd Miejsko-Gminny otrzymał możliwość z korzystania Sali MCK.
Wszystkie ustalenia umieszczone w protokole uczestnicy zaakceptowali. Brak jednak informacji o tym jak MCK funkcjonowało po tym zebraniu oraz kto w nim działał.